Ίδρυση
1) Έτος ίδρυσης : 1500 μΧ
2) Ιδρυτής : Μαρτίνος Λούθηρος
3) Λόγος ίδρυσης : Αντίδραση κατά του παπισμού
4) Γεωγραφική εξάπλωση :Η αίρεση ξεκίνησε από Ευρώπη: Γερμανία, Ελβετία, Γαλλία και εξαπλώθηκε.
5) Στην Ελλάδα: Οι πρώτοι εκπρόσωποι που ήταν Άγγλοι κυρίως και Αμερικανοί, Ελβετοί, Γερμανοί εμφανίστηκαν λίγο πριν το 1821 με επικεφαλής τον Ιωνά Κίνγκ. Το 1874 έγινε η ίδρυση της Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας Αθηνών υπό τον Μιχάλη Καλαποθάκη.
Δόγματα
1) Γενικές αρχές :Η αγία τους γραφή έχει 66 βιβλία και όχι 76 όπως των Ορθοδόξων. Δέχονται το Ευαγγέλιο ως μοναδική πηγή της πίστης (για αυτό και η ονομασία «ευαγγελικοί» )
Καταργούν την Ιερά Παράδοση και ότι δεν υπάρχει στην Αγία Γραφή.
Δέχονται μόνο δύο μυστήρια: Βάπτισμα και Θεία Ευχαριστία. Απορρίπτουν όμως τον μυστηριακό χαρακτήρα τους.
2) Βάπτισμα : Είναι τυπική τελετή που συμβολίζει τη μετάδοση της Θείας Χάριτος και την αναγέννηση του ανθρώπου.
Το Βάπτισμα γίνεται με ραντισμό ή περίχυση με νερό και όχι με βύθισμα όπως οι Ορθόδοξοι.
Απορρίπτουν τον νηπιοβαπτισμό.
3) Εξομολόγηση: Όχι εξομολόγηση σε άνθρωπο, αλλά ομολογία των αμαρτιών στην προσευχή. Θεωρούν πως με την σταυρική θυσία του Κυρίου είναι συγχωρεμένοι οι χριστιανοί από τις αμαρτίες.
4) Θεία Ευχαριστία: Είναι απλή τελετή για να θυμόμαστε τον Κύριο. Δεν υπάρχει η έννοια του Σώματος και του Αίματος. Υπάρχει απλά κρασί και νερό. Ότι περισσεύει από την μετάληψη πετιέται. Γίνεται ακόμα χρήση πλαστικών ποτηριών μιας χρήσης για τη μετάληψη.
5) Ιεροσύνη: Την έχουν καταργήσει. Ο ίδιος ο Λούθηρος ήταν παπικός ιερομόναχος που νυμφεύθηκε αργότερα. Θεωρούν ότι όλοι οι χριστιανοί μετά το Βάπτισμα γίνονται ιερείς. Έχουν αντί για ιερείς, τους ποιμένες και τους πάστορες που είναι κήρυκες.
6) Ευχέλαιο: Θεωρείται ανθρώπινη επινόηση και δεν γίνεται μετάδοση της Θείας Χάρης. Θεωρούν το λάδι ιαματικό μέσο που το χρησιμοποιούν οι Ορθόδοξοι όπως οι Εβραίοι και οι αρχαίοι Έλληνες.
7) Γάμος: Θεωρείται φυσική ένωση δύο προσώπων χωρίς ιερό χαρακτήρα.
8) Άγιοι: Αρνούνται την πρεσβεία και το προσκύνημα των Αγίων. Οι Άγιοι δεν είναι απαραίτητοι για τους Ευαγγελικούς, οι οποίοι στηρίζονται μόνο στον Θεό.
9) Ιερά λείψανα: Τα θεωρούν κόκκαλα και τους Ορθόδοξους ειδωλολάτρες.
10) Ιερές εικόνες: Απαγορεύεται η χρήση τους.
11) Παναγία: Την θεωρούν απλή γυναίκα, όχι αειπάρθενο, που απέκτησε και άλλα παιδιά. Δεν την αποκαλούν Θεοτόκο. Δεν ζητούν τις πρεσβείες της και έχουν καταργήσει κάθε τιμή προς το πρόσωπο της.
12) Εκκλησία: Αρνούνται την οργάνωση της εκκλησίας. Πιστεύουν στην «αόρατη εκκλησία» που αποτελείται από αγίους και εκλεκτούς, διασκορπισμένους στην οικουμένη. Θεωρούν ότι η εκκλησία η πρώτη που ίδρυσε ο Κύριος, δεν υπάρχει. Οι διάφορες ομάδες που ονομάζονται «εκκλησίες» είναι τμήματα της πρώτης εκκλησίας και κατέχει η καθεμία τμήμα της αλήθειας του Κυρίου και όχι όλη την αλήθεια. Οι Αγγλικανοί προβάλλουν την θεωρία αυτή περί κλάδων.
13) Σωτηρία: Η πίστη του χριστιανού είναι αρκετή για τη σωτηρία του. Τα έργα δεν είναι απαραίτητα.
14) Αγιασμός: Είναι από νερό. Οι ιερείς είναι ταχυδακτυλουργοί και οι πιστοί που λαμβάνουν αγιασμό είναι αφελείς και ειδωλολάτρες.
15) Μνημόσυνα: Δεν τα αποδέχονται. Δεν είναι απαραίτητα για τους νεκρούς.