ΤΟ ΕΘΙΜΟΤΥΠΙΚΟ ΤΗΣ ΤΑΦΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ ΤΟΥ
Το εθιμοτυπικό της ταφής περιλαμβάνει κάποια δρώμενα που σκοπό έχουν να τιμήσουν τον νεκρό και πρέπει να γίνονται με τον ορθό χριστιανικό τρόπο.
- Οι ψαλμοί και οι ύμνοι κατά την εξόδιο ακολουθία συνοδεύουν τον νεκρό στον τάφο και συγχρόνως εκφράζουν τις ευχαριστίες των χριστιανών προς τον Κύριο.
- Τα αναμμένα κεριά και το θυμίαμα χρησιμοποιούνται για να οδηγήσουν τον νεκρό από τον σκοτεινό κόσμο της επίγειας ζωής στο Φως του Θεού.
- Τοποθέτηση της κεφαλής στην ανατολή. Η ανατολή συμβολίζει την Ανάσταση. Όπως ο ήλιος δύει και στη συνέχεια αναδύεται από την Ανατολή, το ίδιο συμβαίνει και με τον νεκρό. Εγκαταλείπει με τον θάνατό του τον φθαρτό επίγειο κόσμο και ανασταίνεται κοντά στον Δημιουργό του.
- Αγαθοεργίες. Η ελεημοσύνη και η προσφορά βοήθειας σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη είναι σημαντικά για την ψυχή του κεκοιμημένου.
- Λειτουργίες. Ο ιερέας τελεί την νεκρώσιμο ακολουθία, τα τριήμερα, τα εννιάμερα, το μνημόσυνο των 40 ημερών και το ετήσιο. Η ακολουθία και οι ευχές του ιερέα και οι προσευχές των χριστιανών μεσιτεύουν στον Κύριο για την σωτηρία της ψυχής του νεκρού.
- Η ταφή. Ο νεκρός δεν ωφελείται από μεγαλοπρεπή ταφή με πλούσιο τάφο σε περίοπτη θέση του κοιμητηρίου. Η ψυχή του επιθυμεί να κατοικήσει στην Ουράνια Βασιλεία. Το άναμμα του κεριού και του καντηλιού στον τάφο είναι η καλύτερη προσφορά για τον νεκρό.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΝΘΟΥΝΤΕΣ
Η διαχείριση της λύπης. Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου προκαλεί λύπη στα οικεία του πρόσωπα. Είναι όμως φρόνιμο ο χριστιανός να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του ακολουθώντας τις διδαχές του Κυρίου. Η αντιμετώπιση της απώλειας γίνεται με υπομονή και ευχαριστία προς τον Θεό. Η λύπη ανήκει σε εκείνους που δεν πιστεύουν στην Ανάσταση και θεωρούν πως ο νεκρός χάνεται πλέον στην ανυπαρξία. Οι χριστιανοί όμως πιστεύουν στη μετά θάνατο ζωή και θα πρέπει να τους παρηγορεί το ότι ο οικείος τους θα βρίσκεται στην αγκαλιά του Δημιουργού του. Για αυτό τον λόγο θα πρέπει να αποφεύγονται οι υπερβολές. Οι γοεροί θρήνοι, οι κραυγές, η παρουσία των μοιρολογίστρων, το σκίσιμο των ρούχων και το πολύχρονο πένθος είναι εκδηλώσεις ασέβειας προς τον νεκρό που οδεύει προς την ανάσταση και την λύτρωση από την επίγεια ζωή του. Ο θρήνος, επίσης, δεν αλλάζει την ροή των γεγονότων, αντίθετα, ταράσσει την ψυχή του νεκρού. Δεν μπορούμε να πετύχουμε την επιστροφή του εκλιπόντα στην επίγεια ζωή. Ήδη περνά μια επώδυνη δοκιμασία καθώς η ψυχή, μετά από τον αποχωρισμό της από το σώμα, τρέμει, αντικρίζει διάφορα και κρίνεται. Εκείνη την στιγμή έχει ανάγκη την προσευχή του πιστού και τις ευχές του ιερέα. Ο θρήνος αποτελεί βλασφημία στον Θεό που καλεί τον νεκρό, κοντά του.
Το εθιμοτυπικό της ταφής περιλαμβάνει κάποια δρώμενα που σκοπό έχουν να τιμήσουν τον νεκρό και πρέπει να γίνονται με τον ορθό χριστιανικό τρόπο.
- Οι ψαλμοί και οι ύμνοι κατά την εξόδιο ακολουθία συνοδεύουν τον νεκρό στον τάφο και συγχρόνως εκφράζουν τις ευχαριστίες των χριστιανών προς τον Κύριο.
- Το άσπρο σάβανο με το οποίο σκεπάζεται ο εκλιπών συμβολίζει το καινούριο ένδυμα της αφθαρσίας που φορά πλέον με τον σωματικό του θάνατο.
- Τα αναμμένα κεριά και το θυμίαμα χρησιμοποιούνται για να οδηγήσουν τον νεκρό από τον σκοτεινό κόσμο της επίγειας ζωής στο Φως του Θεού.
- Τοποθέτηση της κεφαλής στην ανατολή. Η ανατολή συμβολίζει την Ανάσταση. Όπως ο ήλιος δύει και στη συνέχεια αναδύεται από την Ανατολή, το ίδιο συμβαίνει και με τον νεκρό. Εγκαταλείπει με τον θάνατό του τον φθαρτό επίγειο κόσμο και ανασταίνεται κοντά στον Δημιουργό του.
- Αγαθοεργίες. Η ελεημοσύνη και η προσφορά βοήθειας σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη είναι σημαντικά για την ψυχή του κεκοιμημένου.
- Λειτουργίες. Ο ιερέας τελεί την νεκρώσιμο ακολουθία, τα τριήμερα, τα εννιάμερα, το μνημόσυνο των 40 ημερών και το ετήσιο. Η ακολουθία και οι ευχές του ιερέα και οι προσευχές των χριστιανών μεσιτεύουν στον Κύριο για την σωτηρία της ψυχής του νεκρού.
- Η ταφή. Ο νεκρός δεν ωφελείται από μεγαλοπρεπή ταφή με πλούσιο τάφο σε περίοπτη θέση του κοιμητηρίου. Η ψυχή του επιθυμεί να κατοικήσει στην Ουράνια Βασιλεία. Το άναμμα του κεριού και του καντηλιού στον τάφο είναι η καλύτερη προσφορά για τον νεκρό.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΝΘΟΥΝΤΕΣ
Η διαχείριση της λύπης. Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου προκαλεί λύπη στα οικεία του πρόσωπα. Είναι όμως φρόνιμο ο χριστιανός να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του ακολουθώντας τις διδαχές του Κυρίου. Η αντιμετώπιση της απώλειας γίνεται με υπομονή και ευχαριστία προς τον Θεό. Η λύπη ανήκει σε εκείνους που δεν πιστεύουν στην Ανάσταση και θεωρούν πως ο νεκρός χάνεται πλέον στην ανυπαρξία. Οι χριστιανοί όμως πιστεύουν στη μετά θάνατο ζωή και θα πρέπει να τους παρηγορεί το ότι ο οικείος τους θα βρίσκεται στην αγκαλιά του Δημιουργού του. Για αυτό τον λόγο θα πρέπει να αποφεύγονται οι υπερβολές. Οι γοεροί θρήνοι, οι κραυγές, η παρουσία των μοιρολογίστρων, το σκίσιμο των ρούχων και το πολύχρονο πένθος είναι εκδηλώσεις ασέβειας προς τον νεκρό που οδεύει προς την ανάσταση και την λύτρωση από την επίγεια ζωή του. Ο θρήνος, επίσης, δεν αλλάζει την ροή των γεγονότων, αντίθετα, ταράσσει την ψυχή του νεκρού. Δεν μπορούμε να πετύχουμε την επιστροφή του εκλιπόντα στην επίγεια ζωή. Ήδη περνά μια επώδυνη δοκιμασία καθώς η ψυχή, μετά από τον αποχωρισμό της από το σώμα, τρέμει, αντικρίζει διάφορα και κρίνεται. Εκείνη την στιγμή έχει ανάγκη την προσευχή του πιστού και τις ευχές του ιερέα. Ο θρήνος αποτελεί βλασφημία στον Θεό που καλεί τον νεκρό, κοντά του.
Ο παραδειγματισμός των ζώντων. Ο θάνατος ενός ανθρώπου αποτελεί ίσως μια ιδανική ευκαιρία για παραδειγματισμό των χριστιανών. Το άκουσμα του θανάτου ενός ανθρώπου, οικείου ή μη, μας γνωστοποιεί μια μεγάλη αλήθεια: την εφήμερη παρουσία μας στη γη. Ο θάνατος δεν επηρεάζεται από την ηλικία, την εξωτερική εμφάνιση, την οικονομική κατάσταση και την κοινωνική θέση. Όλοι είναι ίσοι απέναντί του και με κοινή μοίρα. Την ώρα του σωματικού θανάτου, ο νεκρός έρχεται αντιμέτωπος με την επιβλητική παρουσία των Αγγέλων και την αβυσσαλέα προσπάθεια των δαιμόνων να τον φέρουν στην πλευρά τους. Την ώρα που ο άνθρωπος ψυχομαχεί, έχοντας βαριά την συνείδησή του και αντιμετωπίζοντας την κρίση και την κριτική, προσπαθεί να ξεφύγει. Πολλοί ζώντες έχουν γίνει μάρτυρες των σωματικών εκδηλώσεων του μελλοθάνατου. Αυτό θα πρέπει λοιπόν να αποτελεί αφορμή για μετάνοια γιατί ο κάθε χριστιανός θα πρέπει να επιθυμεί μια ήρεμη μετάβαση από την επίγεια ζωή στην αγκαλιά του Θεού. Η εν Χριστώ Ζωή είναι το διαβατήριο του συγκεκριμένου ταξιδιού. Επίσης, η ώρα της ταφής είναι καθοριστική. Αποτελεί τρανταχτή απόδειξη της ματαιότητας της επίγειας ζωής. Η συσσώρευση υλικού πλούτου και δύναμης εξισώνονται με την πενιχρή ζωή και υπάρχοντα του πιο άσημου ανθρώπου. Η φθορά του σώματος είναι κοινός παρανομαστής για όλους μας.
Η κρίση του Θεού. Την ώρα της τελικής κρίσης, ο Θεός, που είναι ο Κριτής των πάντων και ο Βασιλιάς όλων των βασιλέων, θα διαχωρίσει τους δίκαιους από τους άδικους. Η ώρα της κρίσης είναι η στιγμή της απονομής δικαιοσύνης και της απολαβής των όσων αξίζουν και αντιστοιχούν στον καθένα. Οι ενάρετοι χριστιανοί που στην διάρκεια της ζωής τους επέλεξαν τον σκληρό δρόμο της ταπείνωσης, της αποχής από τα υλικά φθαρτά δώρα του διαβόλου και της υπομονής και ανοχής των διωγμών λόγω της πίστης τους, θα ανταμειφθούν. Η θέση δίπλα στον Πανάγαθο Δημιουργό τους ανήκει. Στην αντίπερα όχθη, οι ασεβείς και αμαρτωλοί που στην διάρκεια της ζωής τους στόχευαν στον υλικό πλούτο, στην εξουσία και στην επιβολή της δύναμης τους, μετά την τελική κρίση θα γίνουν πένητες της αγάπης του Θεού και υπόδουλοι των εντολών του διαβόλου.
Το πλεονέκτημα του θανάτου. Ο θάνατος για τον χριστιανό δεν είναι λόγος θλίψης αλλά η αναμενόμενη λύτρωση. Στην διάρκεια της ζωής μας είμαστε επιρρεπείς στην αμαρτία. Πράττουμε και σκεφτόμαστε άνομα και ανήθικα, ενάντια στον Νόμο Του Θεού. Ο θάνατος λοιπόν αποτελεί την ευκαιρία απαλλαγής από την αμαρτία. Ο Θεός γνωρίζει για ποιο λόγο παίρνει κοντά του αγαπημένα μας πρόσωπα. Σε εμάς μπορεί να φαντάζει άδικο να στερούμαστε συντρόφους, παιδιά, γονείς και άλλους οικείους. Ο Κύριος όμως επιλέγει την κατάλληλη στιγμή για τον κάθε άνθρωπο, για το πότε θα στερηθεί κάποιο αγαπημένο πρόσωπο και το πότε θα αναχωρήσει για την Ουράνια Ζωή.
Ο θρήνος. Η λύπη είναι ανθρώπινο συναίσθημα. Στον θάνατο δεν μπορείς να την αποφύγεις. Η βαθιά πίστη όμως και η γνώση του λόγου του Θεού μπορεί να την απαλύνει και να την μετατρέψει σε ευχαριστία προς τον Κύριο. Τον ευχαριστούμε που καλεί κοντά Του μικρά παιδιά που δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν τον κόσμο της αμαρτίας και ευχόμαστε να μπορούσαμε και εμείς να Τον συναντήσουμε με την ίδια παιδική αθωότητα. Τον ευχαριστούμε που καλεί κοντά Του αγαπημένους μας γιατί τους προσφέρει μια ιδανική ζωή και σε εμάς δίνει την ευκαιρία να αναλογιστούμε την ευτυχία που μας είχε χαρίσει έχοντας τους μέχρι την ώρα του θανάτου τους, κοντά μας. Ο θάνατος δεν πρέπει να προκαλεί θλίψη αλλά ελπίδα για τη ζωή κοντά στον Δημιουργό μας.