Η ΓΙΟΡΤΗ
Ποιοι εορτάζουν: Επτά μέρες μετά την Πεντηκοστή είναι η γιορτή των Αγίων Πάντων. Την συγκεκριμένη ημέρα τιμούμε την Θεοτόκο, τους Αποστόλους, τους Προφήτες, τους Ιεράρχες και τους Δασκάλους, τους Μάρτυρες, τους Ασκητές και τους δίκαιους Βασιλείς.
Ο Προφήτης Ησαΐας είχε μιλήσει για τους Αγίους λέγοντας πως θα φτάσει ο καιρός που θα ευφρανθεί η στείρα Εκκλησία. Η παρουσία των Αγίων όντως την πλήρωσε και την πλήθυνε καθώς περισσότεροι άνθρωποι, επηρεασμένοι από το έργο και την διδασκαλία των Αγίων, έγιναν χριστιανοί. Η Προφήτισσα Άννα είχε και εκείνη προβλέψει την παρουσία των Αγίων στην Εκκλησία αλλά και την πτώση του Ιουδαϊκού λαού στη συνέχεια. Ο Πατριάρχης Ιακώβ είχε αναφερθεί, με τη σειρά του, στο φουσάτο του Θεού που όπως αποδείχτηκε ήταν οι Άγιοι.
Για ποιους λόγους εορτάζεται η σημερινή ημέρα:
• Το έργο των Αποστόλων: Την Πεντηκοστή, το Άγιο Πνεύμα φώτισε τους Αποστόλους που δίδαξαν πλήθος ανθρώπων πολλοί εκ των οποίων έγιναν χριστιανοί. Για την προσφορά τους στην Εκκλησία του Θεού, οι Πατέρες αποφάσισαν να τιμούνται την συγκεκριμένη ημέρα.
• Η υπομονή των Αγίων: Ο Εωσφόρος εξέπεσε από τον Παράδεισο λόγω της υπερηφάνειας του. Οι Άγιοι όμως, αντίθετα, έδειξαν υπομονή, ταπείνωση και μαρτύρησαν για την αγάπη του Θεού. Η στάση τους τιμάται στην γιορτή των Αγίων Πάντων.
• Η αναγνώριση των Αγίων: Το έργο και τα μαρτύρια των Αγίων είναι πάντα γνωστά στον Κύριο. Οι άνθρωποι όμως δεν γνωρίζουν την ύπαρξη και την ζωή όλων των Αγίων γιατί έδρασαν σε όλα τα μέρη της γης. Καθιερώθηκε λοιπόν η συγκεκριμένη γιορτή για να γίνουν γνωστοί και να επαινείται το έργο τους και μέσω αυτών και ο βασιλιάς τους.
Η Αγία Θεοφανώ και ο ναός των Αγίων Πάντων: Η Αγία Θεοφανώ ήταν από την Κωνσταντινούπολη. Οι γονείς της ήταν ευσεβείς χριστιανοί με προεξέχουσα κοινωνική θέση. Η μητέρα της, αρχικά, ήταν στείρα αλλά μετά από θερμές προσευχές στην Θεοτόκο απέκτησε την Θεοφανώ. Η νέα κοπέλα ήταν όμορφη και συνετή, με πλούσια μόρφωση για αυτό και ο βασιλιάς Βασίλειος την επέλεξε για σύζυγο του γιου του, Λέοντα του Σοφού. Ένας καλόγερος όμως με το όνομα Σανταβαρηνός κατάφερε να επηρεάσει τον βασιλιά που πίστεψε στις συκοφαντίες του σχετικά με την υποτιθέμενη απόπειρα ανατροπής του από τον γιο του. Έδωσε λοιπόν διαταγή, ο Λέοντας και η Θεοφανώ να εξοριστούν στη Θεσσαλονίκη. Εκεί έμειναν εσώκλειστοι στο κάστρο της πόλης για 3 χρόνια. Η μητέρα του Λέοντα όμως θρηνούσε συνέχεια για τον γιο και την νύφη της και τον πόνο της τον καταλάβαινε μια κίσσα που είχε για συντροφιά της. Όταν πέρασαν 3 χρόνια από την εξορία του Λέοντα και της Θεοφανούς, ο βασιλιάς οργάνωσε μια γιορτή λόγω των εγκαινίων της εκκλησίας που είχε κτίσει προς τιμή του Προφήτη Ηλία. Είχε καλεσμένους πολλούς άρχοντες και στην διάρκεια του φαγητού η κίσσα άρχισε να μιλάει και να εξιστορεί το δράμα της βασίλισσάς της. Η ιστορία ευαισθητοποίησε τους καλεσμένους που πίεσαν τον βασιλιά για να αλλάξει γνώμη. Πράγματι, το εξόριστο ζευγάρι επέστρεψε και μετά από λίγο καιρό ο βασιλιάς πέθανε και την θέση του πήρε ο Λέοντας.
Η Θεοφανώ όταν στέφθηκε βασίλισσα περιφρόνησε τον πολυτελή βασιλικό βίο και ζούσε στο παλάτι σαν μοναχή. Έκανε φιλανθρωπίες, φορούσε λιτά ρούχα και προσευχόταν συνέχεια. Η στάση και οι επιλογές της όμως την απομάκρυναν από τον Λέοντα ο οποίος την χώρισε. Τότε εκείνη έγινε καλόγρια σε μοναστήρι της Κωνσταντινούπολης. Όταν πέθανε, ο Λέοντας για να την τιμήσει έκτισε ναό δίπλα στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων και θέλησε να του δώσει το όνομά της. Οι Πατέρες όμως είχαν διαφορετική άποψη και χρησιμοποίησαν τα εξής επιχειρήματα. Πρώτον, μετά το θάνατό της δεν είχε κάνει κανένα θαύμα οπότε δεν ήταν πρέπον να της αφιερωθεί νεόκτιστος ναός. Δεύτερον, ήταν προκλητικό να αφιερωθεί σε εκείνη, που ζούσε στα πλούτη, ένας ναός όταν οι άλλοι Άγιοι με σπουδαίο έργο και θαύματα δεν είχαν καμία εκκλησία με το όνομά τους. Τρίτον, έκαναν μια πρόταση: Να αφιερωθεί ο ναός σε όλους τους Αγίους που δεν ήταν γνωστοί ευρέως οπότε μεταξύ τους θα συμπεριλαμβανόταν και η Θεοφανώ.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ Η ΟΥΡΑΝΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
Σχέση Αγίων και Αγγέλων: Η εξίσωση των Αγίων με τους Αγγέλους δεν αποτελεί παρατυπία και θεολογική παραποίηση. Το έργο και η ζωή των Αγίων μαρτύρων τους χαρίζει πολλά από τα προνόμια που χαίρονται οι Άγγελοι από την στιγμή της δημιουργίας τους. Οι Άγγελοι έχουν τόπο διαμονής τον Ουρανό. Το ίδιο και οι Άγιοι που με τον μαρτυρικό τους θάνατο και την προσφορά τους στην χριστιανική πίστη κέρδισαν μια θέση κοντά στον Κύριο. Οι Άγγελοι είναι αθάνατοι και οι Άγιοι προσμένουν να τιμηθούν από τον Κύριο κερδίζοντας την αιώνια ζωή. Οι Άγγελοι δεν έχουν σώμα. Οι Μάρτυρες όμως με τον θάνατό τους κέρδισαν τον καλλωπισμό των τυραννισμένων κορμιών τους από τον Κύριο. Οι πληγές από τα μαρτύρια φωτίζουν τα σώματα των Αγίων όπως τα άστρα στον ουρανό.
Τα δώρα του Θεού στους Αγίους: Ο διάβολος σκόρπισε τον θάνατο στους ανθρώπους με σκοπό να τους κρατά φθαρτούς και υπόδουλούς του. Ο Κύριος όμως τους χάρισε την αθανασία μετά το θάνατο του σώματος, ένα δώρο που εξυψώνει την ανθρώπινη ύπαρξη ακόμα και υπεράνω των Αγγέλων. Ο Ιωάννης ο Θεολόγος αναφέρει, επίσης, πως οι χριστιανοί με το Άγιο Βάπτισμα και με τα μαρτύρια που υπομένουν στην ζωή τους για την αγάπη του Θεού, ονομάζονται παιδιά Του. Ο Προφήτης Δαβίδ παρομοιάζει τον Θεό με την άμπελο, τους μαθητές με τα κλήματα και τους Μάρτυρες με το γλυκό κρασί που ευφραίνει τους πιστούς. Ο Κύριος έθεσε τα θεμέλια της Εκκλησίας, οι Απόστολοι δίδαξαν τον λόγο Του και οι Μάρτυρες και Άγιοι, επηρεασμένοι από τις διδαχές των μαθητών του Κυρίου, έδειξαν έμπρακτα την πίστη τους με τον θάνατό τους.
Τα μαρτύρια των Αγίων και η ανταμοιβή τους: Οι Άγιοι από την αγάπη τους για τον Θεό δέχτηκαν να μαρτυρήσουν. Αψήφησαν τα θηρία, τα σπαθιά, τη φωτιά και τα άλλα βασανιστήρια προκειμένου να κερδίσουν την Ουράνια Βασιλεία. Ο αγώνας τους ήταν άνισος όμως τον κέρδισαν ενώ οι διώκτες τους ηττήθηκαν συντριπτικά. Ανάμεσά τους ήταν και ο Εωσφόρος ο οποίος εξοργιζόταν κάθε φορά που έβλεπε το αίμα των Μαρτύρων γιατί του υπενθύμιζε την σταυρική θυσία του Ιησού και την νίκη Του πάνω στο θάνατο. Η θυσία των Αγίων, όμως, τους εξασφάλισε την είσοδό τους στον Παράδεισο που συνοδευόταν από τιμές που απέδιδαν οι Άγγελοι. Ο Θεός τους υποδεχόταν με περισσή αγάπη, τους θεωρούσε φίλους και τους χάριζε τα αγαθά της αιώνιας ζωής. Η αξία των Αγίων είναι μεγάλη καθώς όποτε οι πιστοί χριστιανοί ζητούν με θέρμη κάτι, οι Άγιοι μεσιτεύουν στον Κύριο που εισακούσει τις παρακλήσεις τους.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΙΜΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ
Οι Άγιοι ήταν άνθρωποι όπως όλοι οι χριστιανοί. Περιφρόνησαν όμως τις υλικές απολαύσεις και τόλμησαν να ομολογήσουν την πίστη τους, να υπομείνουν βασανιστήρια και να απαρνηθούν τις θελκτικές κολάσιμες πράξεις. Για όλα αυτά ο Θεός τους αντάμειψε εκτός από το να χαίρονται τον Παράδεισο, να θεραπεύουν σωματικά και ψυχικά τους ανθρώπους που υποφέρουν.
Το παράδειγμά τους οφείλουν να ακολουθούν όλοι οι χριστιανοί οι οποίοι δεν διαφέρουν σε τίποτα ούτε υστερούν σε σχέση με εκείνους που έγιναν Μάρτυρες. Πίστη και θάρρος χρειάζεται για να περιφρονήσουμε τις διασκεδάσεις και τον υλικό πλούτο, να υποτάξουμε τα πάθη και τις επιθυμίες μας και να υπομείνουμε τις επιθέσεις του διαβόλου στην καθημερινή μας ζωή.
Μάρτυρας δεν είναι μόνο εκείνος που αφιερώνει την ζωή του και πεθαίνει από βασανιστήρια αλλά και εκείνος που αντιστέκεται στις σειρήνες της υλικής επίγειας ζωής και στοχεύει σε μια θέση αιώνια δίπλα στον Θεό.
Ποιοι εορτάζουν: Επτά μέρες μετά την Πεντηκοστή είναι η γιορτή των Αγίων Πάντων. Την συγκεκριμένη ημέρα τιμούμε την Θεοτόκο, τους Αποστόλους, τους Προφήτες, τους Ιεράρχες και τους Δασκάλους, τους Μάρτυρες, τους Ασκητές και τους δίκαιους Βασιλείς.
Ο Προφήτης Ησαΐας είχε μιλήσει για τους Αγίους λέγοντας πως θα φτάσει ο καιρός που θα ευφρανθεί η στείρα Εκκλησία. Η παρουσία των Αγίων όντως την πλήρωσε και την πλήθυνε καθώς περισσότεροι άνθρωποι, επηρεασμένοι από το έργο και την διδασκαλία των Αγίων, έγιναν χριστιανοί. Η Προφήτισσα Άννα είχε και εκείνη προβλέψει την παρουσία των Αγίων στην Εκκλησία αλλά και την πτώση του Ιουδαϊκού λαού στη συνέχεια. Ο Πατριάρχης Ιακώβ είχε αναφερθεί, με τη σειρά του, στο φουσάτο του Θεού που όπως αποδείχτηκε ήταν οι Άγιοι.
Για ποιους λόγους εορτάζεται η σημερινή ημέρα:
• Το έργο των Αποστόλων: Την Πεντηκοστή, το Άγιο Πνεύμα φώτισε τους Αποστόλους που δίδαξαν πλήθος ανθρώπων πολλοί εκ των οποίων έγιναν χριστιανοί. Για την προσφορά τους στην Εκκλησία του Θεού, οι Πατέρες αποφάσισαν να τιμούνται την συγκεκριμένη ημέρα.
• Η υπομονή των Αγίων: Ο Εωσφόρος εξέπεσε από τον Παράδεισο λόγω της υπερηφάνειας του. Οι Άγιοι όμως, αντίθετα, έδειξαν υπομονή, ταπείνωση και μαρτύρησαν για την αγάπη του Θεού. Η στάση τους τιμάται στην γιορτή των Αγίων Πάντων.
• Η αναγνώριση των Αγίων: Το έργο και τα μαρτύρια των Αγίων είναι πάντα γνωστά στον Κύριο. Οι άνθρωποι όμως δεν γνωρίζουν την ύπαρξη και την ζωή όλων των Αγίων γιατί έδρασαν σε όλα τα μέρη της γης. Καθιερώθηκε λοιπόν η συγκεκριμένη γιορτή για να γίνουν γνωστοί και να επαινείται το έργο τους και μέσω αυτών και ο βασιλιάς τους.
Η Αγία Θεοφανώ και ο ναός των Αγίων Πάντων: Η Αγία Θεοφανώ ήταν από την Κωνσταντινούπολη. Οι γονείς της ήταν ευσεβείς χριστιανοί με προεξέχουσα κοινωνική θέση. Η μητέρα της, αρχικά, ήταν στείρα αλλά μετά από θερμές προσευχές στην Θεοτόκο απέκτησε την Θεοφανώ. Η νέα κοπέλα ήταν όμορφη και συνετή, με πλούσια μόρφωση για αυτό και ο βασιλιάς Βασίλειος την επέλεξε για σύζυγο του γιου του, Λέοντα του Σοφού. Ένας καλόγερος όμως με το όνομα Σανταβαρηνός κατάφερε να επηρεάσει τον βασιλιά που πίστεψε στις συκοφαντίες του σχετικά με την υποτιθέμενη απόπειρα ανατροπής του από τον γιο του. Έδωσε λοιπόν διαταγή, ο Λέοντας και η Θεοφανώ να εξοριστούν στη Θεσσαλονίκη. Εκεί έμειναν εσώκλειστοι στο κάστρο της πόλης για 3 χρόνια. Η μητέρα του Λέοντα όμως θρηνούσε συνέχεια για τον γιο και την νύφη της και τον πόνο της τον καταλάβαινε μια κίσσα που είχε για συντροφιά της. Όταν πέρασαν 3 χρόνια από την εξορία του Λέοντα και της Θεοφανούς, ο βασιλιάς οργάνωσε μια γιορτή λόγω των εγκαινίων της εκκλησίας που είχε κτίσει προς τιμή του Προφήτη Ηλία. Είχε καλεσμένους πολλούς άρχοντες και στην διάρκεια του φαγητού η κίσσα άρχισε να μιλάει και να εξιστορεί το δράμα της βασίλισσάς της. Η ιστορία ευαισθητοποίησε τους καλεσμένους που πίεσαν τον βασιλιά για να αλλάξει γνώμη. Πράγματι, το εξόριστο ζευγάρι επέστρεψε και μετά από λίγο καιρό ο βασιλιάς πέθανε και την θέση του πήρε ο Λέοντας.
Η Θεοφανώ όταν στέφθηκε βασίλισσα περιφρόνησε τον πολυτελή βασιλικό βίο και ζούσε στο παλάτι σαν μοναχή. Έκανε φιλανθρωπίες, φορούσε λιτά ρούχα και προσευχόταν συνέχεια. Η στάση και οι επιλογές της όμως την απομάκρυναν από τον Λέοντα ο οποίος την χώρισε. Τότε εκείνη έγινε καλόγρια σε μοναστήρι της Κωνσταντινούπολης. Όταν πέθανε, ο Λέοντας για να την τιμήσει έκτισε ναό δίπλα στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων και θέλησε να του δώσει το όνομά της. Οι Πατέρες όμως είχαν διαφορετική άποψη και χρησιμοποίησαν τα εξής επιχειρήματα. Πρώτον, μετά το θάνατό της δεν είχε κάνει κανένα θαύμα οπότε δεν ήταν πρέπον να της αφιερωθεί νεόκτιστος ναός. Δεύτερον, ήταν προκλητικό να αφιερωθεί σε εκείνη, που ζούσε στα πλούτη, ένας ναός όταν οι άλλοι Άγιοι με σπουδαίο έργο και θαύματα δεν είχαν καμία εκκλησία με το όνομά τους. Τρίτον, έκαναν μια πρόταση: Να αφιερωθεί ο ναός σε όλους τους Αγίους που δεν ήταν γνωστοί ευρέως οπότε μεταξύ τους θα συμπεριλαμβανόταν και η Θεοφανώ.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ Η ΟΥΡΑΝΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
Σχέση Αγίων και Αγγέλων: Η εξίσωση των Αγίων με τους Αγγέλους δεν αποτελεί παρατυπία και θεολογική παραποίηση. Το έργο και η ζωή των Αγίων μαρτύρων τους χαρίζει πολλά από τα προνόμια που χαίρονται οι Άγγελοι από την στιγμή της δημιουργίας τους. Οι Άγγελοι έχουν τόπο διαμονής τον Ουρανό. Το ίδιο και οι Άγιοι που με τον μαρτυρικό τους θάνατο και την προσφορά τους στην χριστιανική πίστη κέρδισαν μια θέση κοντά στον Κύριο. Οι Άγγελοι είναι αθάνατοι και οι Άγιοι προσμένουν να τιμηθούν από τον Κύριο κερδίζοντας την αιώνια ζωή. Οι Άγγελοι δεν έχουν σώμα. Οι Μάρτυρες όμως με τον θάνατό τους κέρδισαν τον καλλωπισμό των τυραννισμένων κορμιών τους από τον Κύριο. Οι πληγές από τα μαρτύρια φωτίζουν τα σώματα των Αγίων όπως τα άστρα στον ουρανό.
Τα δώρα του Θεού στους Αγίους: Ο διάβολος σκόρπισε τον θάνατο στους ανθρώπους με σκοπό να τους κρατά φθαρτούς και υπόδουλούς του. Ο Κύριος όμως τους χάρισε την αθανασία μετά το θάνατο του σώματος, ένα δώρο που εξυψώνει την ανθρώπινη ύπαρξη ακόμα και υπεράνω των Αγγέλων. Ο Ιωάννης ο Θεολόγος αναφέρει, επίσης, πως οι χριστιανοί με το Άγιο Βάπτισμα και με τα μαρτύρια που υπομένουν στην ζωή τους για την αγάπη του Θεού, ονομάζονται παιδιά Του. Ο Προφήτης Δαβίδ παρομοιάζει τον Θεό με την άμπελο, τους μαθητές με τα κλήματα και τους Μάρτυρες με το γλυκό κρασί που ευφραίνει τους πιστούς. Ο Κύριος έθεσε τα θεμέλια της Εκκλησίας, οι Απόστολοι δίδαξαν τον λόγο Του και οι Μάρτυρες και Άγιοι, επηρεασμένοι από τις διδαχές των μαθητών του Κυρίου, έδειξαν έμπρακτα την πίστη τους με τον θάνατό τους.
Τα μαρτύρια των Αγίων και η ανταμοιβή τους: Οι Άγιοι από την αγάπη τους για τον Θεό δέχτηκαν να μαρτυρήσουν. Αψήφησαν τα θηρία, τα σπαθιά, τη φωτιά και τα άλλα βασανιστήρια προκειμένου να κερδίσουν την Ουράνια Βασιλεία. Ο αγώνας τους ήταν άνισος όμως τον κέρδισαν ενώ οι διώκτες τους ηττήθηκαν συντριπτικά. Ανάμεσά τους ήταν και ο Εωσφόρος ο οποίος εξοργιζόταν κάθε φορά που έβλεπε το αίμα των Μαρτύρων γιατί του υπενθύμιζε την σταυρική θυσία του Ιησού και την νίκη Του πάνω στο θάνατο. Η θυσία των Αγίων, όμως, τους εξασφάλισε την είσοδό τους στον Παράδεισο που συνοδευόταν από τιμές που απέδιδαν οι Άγγελοι. Ο Θεός τους υποδεχόταν με περισσή αγάπη, τους θεωρούσε φίλους και τους χάριζε τα αγαθά της αιώνιας ζωής. Η αξία των Αγίων είναι μεγάλη καθώς όποτε οι πιστοί χριστιανοί ζητούν με θέρμη κάτι, οι Άγιοι μεσιτεύουν στον Κύριο που εισακούσει τις παρακλήσεις τους.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΙΜΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ
Οι Άγιοι ήταν άνθρωποι όπως όλοι οι χριστιανοί. Περιφρόνησαν όμως τις υλικές απολαύσεις και τόλμησαν να ομολογήσουν την πίστη τους, να υπομείνουν βασανιστήρια και να απαρνηθούν τις θελκτικές κολάσιμες πράξεις. Για όλα αυτά ο Θεός τους αντάμειψε εκτός από το να χαίρονται τον Παράδεισο, να θεραπεύουν σωματικά και ψυχικά τους ανθρώπους που υποφέρουν.
Το παράδειγμά τους οφείλουν να ακολουθούν όλοι οι χριστιανοί οι οποίοι δεν διαφέρουν σε τίποτα ούτε υστερούν σε σχέση με εκείνους που έγιναν Μάρτυρες. Πίστη και θάρρος χρειάζεται για να περιφρονήσουμε τις διασκεδάσεις και τον υλικό πλούτο, να υποτάξουμε τα πάθη και τις επιθυμίες μας και να υπομείνουμε τις επιθέσεις του διαβόλου στην καθημερινή μας ζωή.
Μάρτυρας δεν είναι μόνο εκείνος που αφιερώνει την ζωή του και πεθαίνει από βασανιστήρια αλλά και εκείνος που αντιστέκεται στις σειρήνες της υλικής επίγειας ζωής και στοχεύει σε μια θέση αιώνια δίπλα στον Θεό.